Tập tục quỳ lạy bắt nguồn từ đâu, chẳng ai có thể trả lời rõ ràng. Chỉ biết rằng sau theo trước, không có lễ giáo chính thống, cũng chẳng có mấy sách vở đề cập. Chủ yếu là truyền miệng, sau theo trước. Lâu dần đa số chỉ còn làm cho lấy lệ, ít người còn hiểu được ý nghĩa và cách quỳ lạy sao cho đúng.
Quỳ lạy là hành động bày tỏ lòng tôn kính chân thành với tất cả tâm hồn và thể xác đối với người trên hay người quá cố vào bậc trên của mình.
Có hai thế lạy: thế lạy của đàn ông và thế lạy của đàn bà. Có bốn trường hợp lạy: 2 lạy, 3 lạy, 4 lạy, và 5 lạy. Mỗi trường hợp đều có mang ý-nghĩa khác nhau. Liệu bấy lâu nay bạn đã tuân thủ những quy tắc khi đi chùa chiền, đi lễ chưa?
Lạy Phật
Khi đi lễ Phật bạn nên nhớ ta lạy ba lạy. Ba lạy tượng-trưng cho Phật, Pháp, và Tăng. Phật ở đây là giác, tức là giác-ngộ, sáng-suốt, và thông hiểu mọi lẽ. Pháp là chánh, tức là điều chánh-đáng, trái với tà ngụy. Tăng là tịnh, tức là trong-sạch, thanh-tịnh, không bợn-nhơ. Đây là nói về nguyên-tắc phải tuân theo. Tuy-nhiên, tùy theo chùa mà người ta có thể có quy định số lượng và kiểu cách khác nhau.
Cách lạy Người quá cố, thần thánh
Bạn nên nhớ bốn lạy để cúng người quá cố như ông bà, cha mẹ và thánh-thần. Bốn lạy tượng trưng cho tứ-thân phụ-mẫu, bốn phương (đông: thuộc dương, tây: thuộc âm, nam: thuộc dương, và bắc: thuộc âm), và tứ-tượng (Thái Dương,Thiếu Dương, Thái Âm, Thiếu Âm). Nói chung, bốn lạy bao-gồm cả cõi âm lẫn cõi dương mà hồn ở trên trời và phách hay vía ở dưới đất nương vào đó để làm chỗ trú ngụ. Bốn vái dùng để cúng người quá-cố như ông bà, cha mẹ, và thánh thần, khi không thể áp-dụng thế lạy.
Cách lạy tổ tiên
Ngày xưa người ta lạy vua 5 lạy. Năm lạy tượng trưng cho ngũ-hành (kim, mộc, thuỷ, hỏa, và thổ), vua tượng trưng cho trung-cung tức là hành-thổ màu vàng đứng ở giữa.
Ngày nay, trong lễ giỗ Tổ Hùng Vương, quí vị trong ban tế lễ thường lạy 5 lạy vì Tổ Hùng Vương là vị vua khai sáng giống nòi Việt. Lưu ý, năm vái dùng để cúng Tổ khi không thể áp dụng thế lạy vì quá đông người và không có đủ thì giờ để mỗi người lạy 5 lạy.
Cách lạy cha mẹ, lạy người quá cố vai dưới và đám tang
Theo nguyên lý âm-dương, khi chưa chôn, người quá cố được coi như còn sống nên ta lạy 2 lạy. Hai lạy này tượng trưng cho âm dương nhị khí hòa hợp trên dương thế, tức là sự sống. Sau khi người quá cố được chôn rồi, phải lạy 4 lạy. Cụ thể như sau:
Hai lạy dùng để áp dụng cho người sống như trong trường hợp cô dâu chú rể lạy cha mẹ. Khi đi phúng điếu (lúc người chết chưa hạ huyệt) người vai dưới như em, con cháu, và những người vào hàng con em,… ta nên lạy 2 lạy.
Còn trong trường hợp người quá cố còn để trong quan tài tại nhà thì các người đến phúng điếu, nếu là vai trên của người quá cố như các bậc cao niên, hay những người vào hàng cha, anh, chị, chú, bác, cô, dì, của người quá-cố thì chỉ đứng để vái hai vái mà thôi. Khi quan tài đã được hạ huyệt, tức là sau khi chôn rồi, người ta vái người quá cố 4 vái .
Nguồn: Phunutoday.vn
Leave a reply